Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MEHMET ALİ ÇİÇEK
Danışman: Fatma Tuygar Okutucu
Özet:
Depresyon Alt Tiplerinde İrisin, Adropin ve Preptin Düzeylerinin
İncelenmesi
Amaç: Depresyon ve ilişkili sendromlar, küresel olarak yetişkinlerin önemli bir
bölümünü etkilemektedir. Genetik, psikolojik ve çevresel etkiler dahil olmak üzere
karmaşık faktörler bu duygudurum bozukluğunun ana nedenleri olarak kabul edilmiştir.
Depresyonda sıklıkla enerji azlığı, yorgunluk, halsizlik görülür ve bu belirtiler tedaviye
zor yanıt verirler. Çalışmamızda enerji metabolizması ile ilgili önemli işlevleri olan
irisin, adropin ve preptin düzeylerinin depresyon hastaları ve depresyon alt tiplerinde
değerlendirilmesi ve sağlıklı kontrollerle karşılaştırılması amaçlandı.
Yöntem: Bu çalışmaya SCID-5-CV yapılarak DSM-5 kriterlerine göre depresif
bozukluklar tanı kategorisinden bir tanı konulmuş konmuş 117 hasta ve 59 sağlıklı
gönüllü dahil edildi. Ek psikiyatrik tanılar SCID-5-CV taraması ile dışlandı. Sistemik
hastalıklar dışlandı. Katılımcıların sosyodemografik verileri alındıktan sonra HAM-D,
HAM-A, WHOQOL-BREEF-TR ve KİDÖ uygulandı. Serum örneklerinde irisin,
adropin ve preptin düzeyleri ELİSA yöntemi ile analiz edildi. İstatiktik analizleri SPSS
26.0 (SPSS, Chicago, IL, United States) programı kullanılarak yapıldı.
Bulgular: Çalışmamızda depresif bozukluk grubu 90 kadın (%76,1), 27 erkek
(%23.1) katılımcıdan oluşurken sağlıklı kontrol grubu 45 kadın (%76,3), 14 erkek
(%23,7) katılımcıdan oluşmaktaydı. Depresif bozukluk grubunun yaş ortalaması
35,02±12,93, sağlıklı kontrol grubunun yaş ortalaması 34,64±12,36 olarak hesaplandı.
Depresyon hastalarında sağlıklı kontrollere kıyasla irisin, adropin ve preptin
düzeylerinin daha düşük olduğu belirlendi. Ayrıca irisin, adropin ve preptin seviyeleri
ile yaşam kalitesi arasında pozitif ilişki, işlevsellikte bozulma ile negatif ilişki
belirlendi. Depresyon alt tiplerinde irisin, adropin ve preptin seviyeleri
karşılaştırıldığında gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmadı.
Melankolik ve bipolar alt tiplerde KİDÖ puanları diğer alt tiplere kıyasla anlamlı derece
yüksek bulundu.
Sonuç: Çalışmamızda irisin, adropin ve preptin düzeylerini depresyon
hastalarında kontrollere kıyasla düşük tespit ettik. Çalışmamız azalan serum irisin,
adropin ve preptin seviyelerinin depresif bozukluğun biyolojik zemininde olası bir rolü
ix
olabileceğini ayrıca bu azalmanın yaşam kalitesi ve işlevsellikte bozulma ile ilişkisi
olabileceğini vurguladı. Bu açıdan bakıldığında çalışmamızın sonuçları irisin, adropin
ve preptinin depresif bozukluk ile ilişkili biyobelirteçler veya terapötik hedefler olarak
araştırılmasını destekleyebilir.
Anahtar kelimeler: depresyon, depresyon alttipleri irisin, adropin, preptin