YENİ MEDYA ÇAĞINDA ŞÖHRETİN DÖNÜŞÜMÜ: MİKRO INFLUENCERS’LAR ÜZERİNE BİR İNCELEME


Creative Commons License

Biricik Z.

İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, cilt.2022, sa.58, ss.18-37, 2022 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Geçmişten günümüze kadar gelen süreçte bireyler, bir şekilde tanınır ve şöhret olmanın yollarını aramışlardır. Dünya da ve ülkemizde yaşanan ekonomik ve teknolojik gelişmeler ve beraberinde küreselleşme olgusu toplumsal yapıyı değiştirmiştir. Kitle iletişim araçlarının gelişimi bireylerin tanınır olmasını sağlamış ve şöhret olmayı olanaklı kılan yolları açmıştır. Özellikle televizyonun özel kanallarla birlikte nicel olarak çoğalmaları, yarışma programları, reality şovlar, diziler sıradan insanların şöhrete ulaşmalarına imkân tanımıştır. Zaman içerisinde de yeni iletişim teknolojilerinin ortaya çıkması ile birlikte şöhret kavramı dönüşüme uğrayarak, her teknoloji ile ortaya çıkan yeni şöhret biçimlerini içerecek şekilde genişlemiştir. Günümüzde giderek dijitalleşen dünyada, şöhretini sosyal medya aracılığıyla kazanan ve sosyal medya şöhret(influencers)’leri olarak bilinen yeni nesil şöhret türlerinin olağanüstü büyümesine şahit olmaktayız. Sosyal medya bir taraftan şöhret kültürü ile şekillenirken bir yandan da şöhret kültürüne şekil vermektedir. Bu bağlamda da çalışmada yeni medya çağının şöhret kültürünü değişikliğe uğrattığını, sıradan insanların ya da bazı meslek gruplarından tanınmayan bireylerin sosyal medyada yapmış oldukları paylaşımlarla belirli bir takipçi kitlesine ulaşıp mikro ölçekte şöhrete ulaşmalarının incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada, şöhret kavramının ortaya çıktığı dönem ve iletişim teknolojileri bağlamındaki ilişkisi ele alınarak sosyal medya şöhretleri içerisinde yer alan ve Instagram’da ün kazanan mikro şöhretler ele alınmıştır. Sıradan insanların ve meslek gruplarındaki tanınmayan bazı bireylerin yaptıkları paylaşımlarla şöhret olmalarını sağlayan sosyal medya uygulamaları, kişilerin tanınmasına, ün kazanmasına yol açarak şöhret olmalarına imkân tanımaktadır. Bu kişiler, çeşitli alanlarda yüksek oranda takipçi sayısına ulaşarak paylaşımları ile onları etkileyip, kanaat önderliği de yapmaktadırlar. Aynı zamanda da takipçileri ile etkileşimde bulunarak ve özel yaşamlarından kesitler paylaşarak takipçi sayılarını koruyup mikro şöhretlerini sürdürmeye çalışmaktadırlar.