Prof. Dr. Telat YANIK, su ürünleri alanında multidisipliner çalışmalarıyla tanınan, özellikle balık besleme, çevresel toksikoloji, akuakültür fizyolojisi, gıda koruma teknolojileri ve tatlı su ekosistemlerinin korunması konularında derinlemesine uzmanlığa sahip bir bilim insanıdır. 1988 yılında Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Hayvancılık Bölümü’nden mezun olmuş, 1996 yılında aynı üniversitenin Fen Bilimleri Enstitüsü’nde Su Ürünleri alanında doktora derecesini tamamlamıştır. 1992–1994 yılları arasında Ohio State University (ABD)’de moleküler genetik ve balık besleme üzerine eğitim alarak uluslararası bilimsel altyapısını güçlendirmiştir. 1998 yılında doçent, 2004 yılında profesör unvanını almıştır.

Bilimsel araştırmalarında başlıca model tür olarak gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) kullanan Prof. Dr. YANIK; üzüm çekirdeği, adaçayı, kekik ve nane gibi bitkisel yağlar ile vitamin E, iz elementler ve diludin gibi yeni nesil bileşiklerin balık büyümesi, bağışıklığı, üreme performansı ve filetoda kalite üzerine etkilerini araştırmıştır. Ayrıca quinoa bazlı yenilebilir filmler ve esansiyel yağlarla zenginleştirilmiş kitosan kaplamalar geliştirerek balık ürünlerinin raf ömrünü uzatmaya yönelik yenilikçi gıda koruma teknikleri üzerinde çalışmaktadır. Çevresel toksikoloji alanında; mikroplastikler, ağır metaller, biyopestisitler ve sentetik kimyasalların tatlı su organizmaları üzerindeki fizyolojik, biyokimyasal ve moleküler etkilerini; oksidatif stres enzimleri, nörotoksisite belirteçleri, hematolojik parametreler, histopatolojik analizler ve gen ekspresyon düzeyleri (örn. 8-OHdG) üzerinden kapsamlı bir şekilde incelemektedir.

Bunlara ek olarak, Türkiye’nin farklı bölgelerinde yürüttüğü projelerde tatlı su midyelerinin biyoçeşitliliği ve korunması, lüfer (Pomatomus saltatrix) gibi yaban balıklarının stok değerlendirmesi gibi doğal sucul kaynakların sürdürülebilir yönetimine de katkıda bulunmuştur. Işık rejimi, yem granül büyüklüğü, su kalitesi izleme gibi üretim parametreleri üzerine yaptığı çalışmalarla, iklim değişikliğinin su ürünleri üretim sistemlerine etkilerine yönelik çözüm önerileri geliştirmiştir.

Prof. Dr. YANIK, akademik kariyeri boyunca hem ulusal hem de uluslararası düzeyde birçok projeye liderlik etmiştir. Türkiye'de DPT tarafından desteklenen Doğu Anadolu Projesi (DAP), 8. Beş Yıllık Kalkınma Planı ve UNDP iş birliklerinde aktif roller üstlenmiş; Avrupa Birliği projeleri kapsamında Fransa, Romanya ve Yunanistan’da çalışmış; TÜBİTAK destekli projeler aracılığıyla Belarus Ulusal Bilimler Akademisi ile bilimsel iş birliği yürütmüştür. 2006 yılında ABD’de SUNY Cobleskill’de misafir profesör olarak bulunmuş; Hindistan, Pakistan ve Rusya’daki üniversitelerde davetli konuşmalar yapmıştır. 2010–2016 yılları arasında Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi’nde Rektör Yardımcılığı görevini üstlenerek Erasmus ve Mevlana programlarını koordine etmiş; üniversitenin uluslararasılaşma sürecine önemli katkılar sağlamıştır. Ayrıca IC Vakfı ve Avrupa üniversiteleriyle ortak yürütülen bir proje kapsamında, Meslek Yüksekokullarına Proje Tabanlı Öğrenme (PBL) metodolojisinin entegrasyonunu gerçekleştirmiştir.

Yurt içinde ve yurt dışında 30’dan fazla ülkeye akademik ziyaretler ve iş birlikleri gerçekleştirmiş olan Prof. Dr. Telat YANIK’ın uluslararası hakemli dergilerde yayımlanmış çok sayıda makalesi bulunmakta, yayınları TÜBİTAK tarafından ödüllendirilmiş ve SCI indeksli dergilerde 1000’in üzerinde atıf almıştır. Web of Science H indeksi 17'dir. Halen yüksek lisans ve doktora öğrencilerine danışmanlık yapmakta; bilimsel dergilerde editörlük ve hakemlik görevlerini sürdürmektedir. Türkçe ve İngilizce dillerinde yetkin olan Prof. Dr. YANIK, bilimsel ilgi alanlarının yanı sıra istatistik, bilgisayar teknolojileri ve doğa sporlarıyla da yakından ilgilenmektedir.